Lerende organisaties en paradoxen
Herken je het volgende? Je verkent samen met een leidinggevende wat de ontwikkelbehoefte is voor het team. De leidinggevende wil graag dat zijn team meer uniform gaat werken, daarbij is het belangrijk dat het team zichzelf blijft uitdagen om met nieuwe ideeën te komen zodat we innovatief gaan werken. Het is belangrijk dat de medewerkers echt eigenaarschap nemen voor deze veranderingen. Je snapt goed wat de leidinggevende zegt en toch schuurt het. Je krijgt nog niet helemaal helder waarom het schuurt.
Paradoxtheorie van Wendy K. Smith en Marianne Lewis
Deze theorie richt zich op het begrijpen en managen van de voortdurende spanningen en tegenstrijdige eisen binnen organisaties.
Een paradox is een schijnbare tegenstelling die tot spanningen kan leiden.
Een paradox in het kader van een lerende organisatie kan worden omschreven als een situatie waarin twee schijnbaar tegenstrijdige of elkaar uitsluitende elementen tegelijkertijd aanwezig zijn en beide noodzakelijk zijn voor het succes en de ontwikkeling van de organisatie.
Vier paradoxen binnen lerende organisaties
- Leren en presteren: De spanning tussen het investeren in leren en ontwikkeling versus het behalen van directe prestaties.
- Flexibiliteit en stabiliteit: De noodzaak om flexibel en aanpasbaar te zijn versus de behoefte aan stabiliteit en consistentie.
- Korter termijn en lange termijn: De paradox tussen het nastreven van korte termijndoelen en langetermijnvisies.
- Individueel en collectief: Het balanceren van individuele autonomie en behoeften versus collectieve doelen en samenwerking.
Balans vinden in paradoxen
Deze tegenstrijdige elementen moeten in balans worden gebracht, omdat ze samen bijdragen aan het dynamische proces van leren, innoveren en aanpassen aan veranderingen.
In andere woorden, een paradox binnen een lerende organisatie vereist het gelijktijdig managen van twee ogenschijnlijk tegengestelde krachten, waarbij de spanning tussen deze krachten juist de motor kan zijn voor creativiteit en groei.
In bovenstaand voorbeeld speelt in ieder geval de paradox flexibiliteit (innovatie) en stabiliteit (standaardisatie) een rol. Hoe kan je hier nu je voordeel mee behalen?
Leiderschap en paradoxen
Leiderschap speelt een cruciale rol in het managen van deze paradoxen. Het accepteren van de paradoxen en een onderdeel laten zijn van de leercultuur is een eerste stap. Waarbij het essentieel is dat je als leidinggevende de paradoxen ziet als kansen voor innovatie en groei.
De paradoxen in de vijf van LOS
De eerder genoemde paradoxen worden vaak zichtbaar in de vijf van LOS. Benieuwd hoe dat voor jouw organisatie eruitziet. We helpen je graag.
