Samenwerken als belangrijke pijler van de lerende organisatie
Samenwerken is een open deur als je het hebt over een lerende organisatie. Natuurlijk levert samenwerken veel op doordat mensen elkaar opzoeken, van elkaar leren en zo nieuwe dingen ontdekken. Het liefst over afdelingen heen.
Daarnaast zorgt het voor een relatie met een ander waardoor je simpelweg ook meer sympathie hebt, ook als je het misschien inhoudelijk niet eens bent met de ander. Iedereen is daarvan wel doordrongen. Het lukt in de praktijk alleen niet altijd.
De meeste organisaties beginnen dan met een training effectief samenwerken, terwijl wij denken dat je vooral ook een aantal andere zaken op orde moet hebben.
Waarom is alleen een training niet effectief?
Als je kijkt naar de thema’s van een training effectief samenwerken, zijn die stuk voor stuk waardevol. Denk aan groepsdynamica, teamrollen, communicatiestijlen, omgaan met conflicten. Allemaal heel relevant en interessant. Een individuele deelnemer leert er in ieder geval iets over zichzelf en over de ander.
Maar op het moment dat de medewerker weer aan het werk is en met de alledaagse dingen geconfronteerd wordt, kan hij of zij met de compromis zoekende conflictstijl vaak het onderliggende probleem niet oplossen. Het leidt alleen tot een bewustwording van hoe uitzichtloos hun situatie is. In contact met een collega, of als procedures niet kloppen, of wanneer zelfs wantrouwen bestaat tegenover een leidinggevende.
41% van de werknemers geeft aan weg te zijn of willen gaan vanwege gebrekkige samenwerking.
Medewerkers zien vaak geen oplossing meer. De gevolgen zijn groot. Uit onderzoek (Corel, 2022) blijkt dat maar liefst 41% van de werknemers aangeeft weg te zijn of willen gaan bij een bedrijf wanneer ze niet tevreden zijn over de samenwerking. Daarnaast geven ze ook aan dat het veel tijd en energie kost (6 uur per week). Gebrekkige samenwerking leidt tot een verziekte en onwerkbare situatie waar vaak ook een leidinggevende op wordt aangekeken en doelen niet gehaald worden.
Randvoorwaarden van samenwerking in een team
Vaak zie je ‘gedoe’ in relaties, waarvoor collega’s naar een training gaan. De gedachte is dat als iedereen leert het eigen gedrag te veranderen, en inzicht krijgt in waarom samenwerking belangrijk is, dat problemen op het gebied van deze samenwerking zal oplossen. Zo simpel is het niet. Medewerkers weten echt wel dat samenwerking loont. Ze lopen in de praktijk alleen tegen organisatorische belemmeringen aan waardoor samenwerken onmogelijk wordt en zeker niet loont en alleen maar tot frustratie leidt.
Rubin, Plovnick & Fry concludeerden dat al aan het einde van de jaren 70 van de vorige eeuw. Zij introduceerden de piramide van taakgerichte teamontwikkeling. Ondanks dat het model al ouder is, is het nog steeds valide.
Effectieve samenwerking ervaar je op het moment dat de vier bouwstenen: onderlinge relaties, procedures en werkafspraken, rollen en taken en doelen goed en duidelijk zijn en passen bij de context van de organisatie. De context is daarnaast leidend voor alle teams en afdelingen in een organisatie. Daarmee wordt samenwerking ineens een stuk urgenter, duidelijker en leuker.
Je begrijpt dus dat je op al deze niveaus interventies zult moeten nemen om te komen tot effectieve samenwerking. Maar dat begint bij een goede diagnose van op welk niveau de samenwerking nog niet optimaal is in jouw team of afdeling en organisatie als geheel.
Overigens zien wij onderlinge relaties niet zomaar verbeteren wanneer de context, doelen en rollen & taken duidelijk zijn. Daarvoor zijn interpersoonlijke vaardigheden en vertrouwen en psychologische veiligheid minstens zo belangrijk. Maar het begint in ieder geval met een goede analyse. Voordat we de training tot oplossing maken voor al onze problemen:)
In onze Lerende Organisatie Scan is samenwerking een belangrijke pijler. Neem contact op als je meer wilt weten.
